جایزه حفظ میراث جهانی یونسکو به یزد رسید
تاریخ انتشار: ۷ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۴۹۰۵۵۲
به گزارش همشهری آنلاین، قنات ثبت جهانی‌شده «زارچ» در یزد و خانه تاریخی «شهید صدوقی» واقع در بافت تاریخی ثبت جهانی‌شده یزد، ۳ اثر از هندوستان، یک اثر از تایلند، ۴ اثر از چین، یک اثر از افغانستان و یک اثر از نپال توانستند جایزه ۲۰۲۲ یونسکو در حفاظت از آثار تاریخی منطقه آسیا – اقیانوسیه را از بین ۵۰ اثر تاریخی واقع در ۱۱ کشور واقع در منطقه آسیا – اقیانوسیه کسب کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
یونسکو در گزارش جایزه شایستگی قنات زارچ آورده است: «احیای سیستم‌های آبی باستانی ابتکار عملی برای احیای یکی از مهم‌ترین آثار ایران بود و قنات زارچ با مشارکت محلی سازندگان قدیمی باتجربه در کنار تیم‌های داوطلبان جوان احیا شد.»
یونسکو همچنین در توضیح اهدای جایزه ممتاز ۲۰۲۲ خود به خانه تاریخی شهید صدوقی با انتشار تصاویر این خانه تاریخی آورده است: «درک ارزش‌های تاریخی و معماری این خانه با حمایت بخش خصوصی و توسط تیمی از متخصصان میراث فرهنگی انجام شده است. آنها از طریق مشاوره با معماران چیره‌دست و صنعتگران سنتی ماهر و آموزش حین کار برای نیروی کار محلی به نتایج خوب رسیدند. این خانه الگوی موفق تغییر کاربری یک خانه تاریخی و استفاده عمومی از آن است.»
قنات مرده زنده شدسیدمصطفی فاطمی، مدیرکل سابق میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان یزد درباره ارزش‌های تاریخی قنات زارچ و تأثیر احیای آن بر پایداری محیط اطراف که از شاخصه‌های یونسکو برای تخصیص جایزه بود، می‌گوید: قنات‌های یزد بستر تمدنی این شهر هستند. قنات باستانی زارچ نیز با برخورداری از دو شاخه آب شور و شیرین حدود ۱۰۰ کیلومتر طول دارد که مردم یزد با آب این قنات و دیگر قنات‌ها و خاک بیابان، خشت، سازه بناها، آب‌انبارها، بادگیرها و شهر یزد را احداث کردند. بنابراین یزد با آب و خاک ۲ عنصر پایدار که آسیبی هم به طبیعت نمی‌زنند، ایجاد شده است.
به‌گفته فاطمی، قنات زارچ تا پیش از احیا توسط مردم و بخش خصوصی، خشک شده بود و بیش از ۴۰۰ انشعاب فاضلاب بیمارستان‌ها و کارخانجات و سرویس‌های بهداشت عمومی شهر یزد و خانه‌های مسکونی در آن جاری بود. تمامی کارشناسان اعلام کردند زارچ، قنات خشک‌شده ایران است و امکان احیا ندارد. بسیاری از پایاب‌های قنات ریزش کرده، بوی تعفن در شهر پیچیده و پشه‌سالک هم به شهر هجوم آورده بود. شهرداری یزد برای مقابله با این مشکل، بسیاری از چاه‌میله‌ها و پایاب‌های قنات را با شن پر کرده بود که زمان احیای قنات فقط از یک پایاب آسیاب و زیر قنات زارچ ۴ هزار کامیون شن تخلیه شد. بستن فاضلاب‌ها را آغاز کردیم و با همکاری مردم موفق شدیم مسیر نزدیک به ۴۰۰ فاضلاب به قنات را مسدود کنیم. مسیر ورودی آب به قنات هم همزمان هموار می‌شد تا بالاخره به سفره آب زیرزمینی رسیدیم و بدین‌ترتیب قنات زارچ زنده شد.
آن‌زمان بود که کارشناسان جهاد کشاورزی احیای قنات را در شرایطی که سطح سفره‌های آب زیرزمینی کاهش یافته اتفاقی بزرگ دانستند. با احیای قنات، ماهی‌ها هم دوباره به سمت شهر سرازیر شدند و حالا بخش عمده قنات زارچ و پایاب‌ها باز هستند. احیای قنات زارچ از بزرگ‌ترین پروژه‌های میراث‌فرهنگی بود که با کمک مردم و بخش خصوصی امکان‌پذیر شد. فاطمی قدمت قنات زارچ را براساس متون مکتوب به قرن چهارم هجری و نزدیک به هزار سال پیش ارزیابی می‌کند، اما می‌گوید: قدمت این قنات بسیار بیشتر است و به دوره‌های پیش از اسلام می‌رسد، چون در تخلیه خاک یکی از چاه‌میله‌ها سفال‌های اشکانی به‌دست آمد.
قنات زارچ از فهرج یزد سرچشمه می‌گیرد و با طی حدود ۱۰۰ کیلومتر با دو شاخه آب شور و شیرین به زارچ می‌رسد. این قنات علاوه بر بازگرداندن زندگی در مسیر جریان خود، باغات کشاورزی انتهای مسیر را نیز سیراب می‌کند. با احیاشدن قنات زارچ حالا نه از پشه سالک در شهر یزد خبری هست و نه بوی تعفن ناشی از ریزش پایاب‌ها شهر را فرا می‌گیرد. فاطمی می‌گوید: با احیای قنات زارچ گردشگری شهر یزد علاوه بر داشته‌های تاریخی در سطح و چشم‌انداز بادگیرها از پشت‌بام‌ها به جاذبه گردشگری زیرسطحی هم رسیده است.
مشارکت برای بازگشت به اصالتخانه شهید صدوقی یزد هم یکی دیگر از پروژه‌های مرمتی شهر یزد بود که مالکیت اولیه آن در دوره قاجار و در سال ۱۲۲۰ به‌گفته سیدمصطفی فاطمی، متعلق به یک بازرگان قفقازی و خانواده‌های شیرازی‌ها و تبریزی‌ها بود که بعدتر شهید صدوقی مالک آن شد و با فوت فرزند شهید صدوقی نوه او عهده‌دار مالکیت خانه است. خانه تاریخی شهید صدوقی یزد نیز برنده جایزه ممتاز مشارکت مردمی در حفظ میراث جهانی یونسکو در بافت ثبت جهانی‌شده یزد شده است. بافتی چندقومیتی و ملیتی در دوره‌های تاریخی که به‌دلیل رونق تجارت در آن میزبان شیرازی‌ها، تبریزی‌ها، عرب‌ها، ترک‌ها، رشتی‌ها، قفقازی‌ها، هراتی‌ها، بحرینی‌ها و حتی در دوره‌ای گرجی‌ها بود.
این خانه به‌گفته مدیرکل سابق میراث فرهنگی یزد، از ابتدای انقلاب شهرت داشت و مرکز انقلابی این شهر بود. علی‌آقا تاجر شیرازی به‌عنوان نخستین شیرازی وارد شده به یزد زمانی که در دوره قاجار به این شهر رفت، فرزندانش ساختمان‌های زیادی در این شهر بنا کردند. معماری خانه همان سبک یزدی است اما سازندگان بنا، در تزئینات نقاشی و گچبری نگاهی خاص داشتند. پیش و پس از انقلاب اما این خانه دستخوش تغییر شده بود. حوضخانه تبدیل به نمازخانه شده بود و اتاق‌ها نیز تغییر کاربری یافته بود، اما این شهید صدوقی بود که تصمیم گرفت این خانه را به همان سبک اولیه احیا کند. سابقه تاریخی خانه، استخراج و مرمت آغاز شد. حالا تمام گچبری‌ها، آیینه‌کاری‌ها و نقاشی‌های خانه شهید صدوقی که کاربری فرهنگی هم یافته است، به همان سبک اولیه قاجاری احیا شده است. این یکی از شاخص‌ترین خانه‌های تاریخی شهر یزد است که با مشارکت مردمی به اصالت تاریخی خود بازگشته و برنده جایزه ۲۰۲۲ یونسکو در حفاظت از میراث جهانی بشر شده است.
کد خبر 723719 منبع: روزنامه همشهری برچسب‌ها استان یزد فرهنگ - میراث فرهنگی یونسکومنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: استان یزد فرهنگ میراث فرهنگی یونسکو میراث فرهنگی خانه تاریخی شهید صدوقی احیای قنات قنات زارچ پایاب ها شهر یزد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۴۹۰۵۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اصفهان منصوب شد
به‌گزارش خبرگزاری مهر، سید عزت‌الله ضرغامی وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، در حکمی امیر کرم‌زاده را به‌عنوان مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان منصوب کرد.
در حکم ضرغامی خطاب به کرم‌زاده آمده است:
بنا به پیشنهاد معاون امور مجلس، حقوقی و استان‌ها و نظر به‌مراتب تعهد و تجارب ارزنده جنابعالی، به‌موجب این حکم به‌عنوان مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان، منصوب می‌شوید.
انتظار دارد با تکیه بر ظرفیت‌های فرهنگی، تاریخی، اجتماعی، سیاسی و دینی استان اصفهان، در اجرای راهبردهای کلان وزارتخانه مبتنی بر تغییر، تحول، توسعه و فناوری و تحقق اهداف و مأموریت‌های ذیل اهتمام جدی داشته باشید.
حفاظت و صیانت از میراث فرهنگی، تاریخی و احیا و حفظ بناهای تاریخی، پایگاه‌ها و موزه‌ها، فرهنگ‌سازی عمومی در جامعه در حوزه میراث‌فرهنگی از طریق معرفی، ترویج و اشاعه ظرفیت‌های تمدنی، تاریخی، فرهنگی، مذهبی و آئینی، به‌کارگیری روش‌های نوین و خلاقانه مدیریتی در راستای مرجعیت یافتن آن مرکز در حوزه میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، تحول و دگرگونی شایسته در گردشگری و جذب توریست با ایجاد ظرفیت‌های جدید، مشارکت واقعی و مؤثر بخش خصوصی، تقویت بوم‌گردی‌ها، تورهای گردشگری، افزایش کمیت خدمات‌دهی هتل‌ها و رستوران‌های سنتی و بین‌راهی، نظارت مستمر و کارآمد بر حوزه گردشگری، برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های نو و مبتکرانه در راستای رونق کسب و کار، حمایت از تولید و صنایع‌دستی، ایجاد و احداث بازارچه‌ها و فروشگاه‌ها و آموزش و پرورش هنرمندان بااستعداد، تعامل و ارتباط مؤثر، کارآمد و مستمر با مسؤولان و سازمان‌های دولتی و انقلابی و سازمان‌های مردم‌نهاد، تشکل‌ها، صنوف و انجمن‌های مردمی و غیردولتی، گسترش، همبستگی و انسجام درون‌سازمانی میان همکاران و مدیران در راستای افزایش انگیزه برای خدمت صادقانه به مردم و ارتقای بهره‌وری، طراحی نظام کارآمد، درآمدزایی صرفه‌جو و چابک بر اساس سیاست‌ها و دستورالعمل‌های ابلاغی و حفظ و مراقبت از بیت‌المال، پاکدستی و فسادستیزی، تسهیل دسترسی مردم به مسؤولان و پاسخ‌گویی به افکار عمومی و شفافیت در همه کارها را مورد تأکید قرار می‌دهم.
از خداوند متعال توفیقات جنابعالی در پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی و مکتب نورانی امام خمینی (ره) و عمل به منویات مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) را خواهانم.
از سوابق کرم‌زاده، مدیرکلی میراث‌فرهنگی استان سمنان، مدیرکل توسعه و ترویج صنایع‌دستی کشور، سرپرست مجموعه فرهنگی و تاریخی سعد آباد تهران، معاون اقتصادی و سرمایه‌گذاری صندوق حفظ و احیا بناهای تاریخی کشور، معاون شرکت توسعه ایران‌گردی و جهان‌گردی کشور، معاون دفتر تسهیلات و تأمین منابع وزارت میراث‌فرهنگی، معاون دفتر مطالعات و آموزش گردشگری کشور، مشاور اقتصادی معاونت صنایع‌دستی کشور، معاون سرمایه‌گذاری میراث‌فرهنگی استان زنجان، دو سال پیاپی کسب عنوان مدیر نمونه و رتبه اول جشنواره شهید رجایی استان سمنان در حوزه دستگاه‌های فرهنگی، علمی و آموزشی و کسب رتبه اول اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان سمنان در ارزیابی‌های سازمان استخدامی کشوری در بین ادارات کل میراث‌فرهنگی استان‌ها را می‌توان نام برد.
کرم‌زاده دانش آموخته مدیریت بازرگانی و مدیریت صنعتی در مقطع دکتری است.
کد خبر 6084765
دومین جلسه رسیدگی به اتهامات تتلو برگزار شد